از گذشته تا کنون خرید سکه با دو هدف انجام شده است. سرمایه گذاری با سکه طلا و یا هدیه های مناسبتی. اما موضوعی که در این مقاله به آن میپردازیم، شناخت انواع سکه و تفاوت های هر کدام، آشنایی بیشتر با حباب سکه و همچنین تمام نکاتی است که هنگام خرید سکه طلا باید بدانید.
انواع سکه طلا:
سکه طلا انواع مختلفی دارد. در حالت کلی انواع سکه شامل سکه بهار آزادی طرح قدیم و جدید، سکه پارسیان و سکه های کلکسیونی است.
سکه طلا بهار آزادی
سکه های بهار آزادی با دو طرح در بازار موجود است. سکه طرح قدیم و سکه امامی یا همان سکه طرح جدید.این دو سکه تفاوتی در وزن و عیار طلا ندارند و یکسان هستند و تفاوت قیمت سکه طرح قدیم و سکه جدید مربوط به بازار عرضه و تقاضاست. تا سال 1390 سکه های طرح قدیم قیمت بالاتری داشتند. به این دلیل که تولید آن متوقف شده بود و فروشندگان این سکه را به عنوان یک سکه کلکسیونی میشناختند. اما با گذشت زمان و پایین آمدن تقاضای سکه های طرح قدیم، قیمت سکه های طرح جدید بیشتر از سکه های طرح قدیم شد. اما تفاوت میان آن ها بیشتر ظاهری است.
سکه طلا بهار آزادی طرح قدیم:
سکه های طرح قدیم به سکههایی گفته میشود که در طی سال‌های ۱۳۵۸ تا 1386 ضرب شده‌اند. یک سمت این سکه طرحی از حرم امام رضا (ع) و سمت دیگر آن، به نام حضرت علی (ع) منقش شده است و پایین این نوشته هم عبارت بانک ملی ایران ضرب شده است. سکه های بهار آزادی در وزن های مختلفی وجود دارد:
- سکه تمام با وزن ۸/۱۳۵۹۸ گرم و طلای خالص ۷/۳۲۲۳۸۲ گرم
- نیم سکه بهار آزادی با وزن ۴.۰۶۶۵ گرم
- ربع سکه بهار آزادی با وزن ۴.۰۶۶۵ گرم
- و در نهایت سکه های یک گرمی
سکه طلا امامی یا سکه طرح جدید:
سکه طرح جدید یا امامی از سال 1386 تاکنون در بازار توزیع میشود. تنها تفاوت این سکه با سکه طرح قدیم فقط در طرح روی آن است. تصویر یک روی این سکه امام خمینی (ره) است که جایگزین تصویر امام علی در سکه های طرح قدیم شده است و تصویر روی دیگر این سکه بارگاه امام رضا (ع) است.در سکه‌های طرح قدیم عبارت اولین بهار آزادی در بالای طرح حرم امام رضا (ع) درج شده بود که در طرح جدید، کلمه‌ی ابتدایی آن، یعنی اولین حذف و در قسمت پایینی این طرح، عبارت بهار آزادی درج شد. همچنین بجای بانک ملی، خود بانک مرکزی مسئولیت ضرب این سکه‌ها را برعهده گرفت و نام بانک ملی، جای خود را به عبارت بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران داد.
سکه های بهار آزادی و سکه های امامی هر دو عیارشان 22 است.
سکه پارسیان:
در سال های اخیر به دلیل رشد تورم و بالارفتن قیمت طلا و کاهش قدرت خرید مردم در سکه، سکه های یک گرمی و سکه های پارسیان تولید شدند. تفاوت هایی در سکه های بهار آزادی و سکه پارسیان وجود دارد که در ادامه به آنها میپردازیم:
- اولین تفاوت سکه‌های بانکی و سکه پارسیان در تولید و ضرب آن است. ضرب و عرضه سکه‌های بانکی توسط بانک مرکزی انجام میشود. اما ضرب سکه‌های پارسیان توسط شرکت‌ها و اشخاص دارای مجوز صنفی صورت می‌گیرد.
- تفاوت بعدی در وزن سکه‌ها است. سکه‌های پارسیان در وزن های مختلف و برای بودجه های مختلف تولید شده است و وزن های متفاوتی از نیم سوت تا 2 گرم دارد.
- تفاوت سوم عیار سکه است. عیار سکه‌های بانکی 22 یا 900 می‌باشد. در حالی که سکه‌های پارسیان با عیارهای مصنوعات ساخته شده طلا یعنی عیار 18 یا 750 تولید و عرضه میشوند.
- تفاوت بعدی مربوط به شکل و ظاهر سکه‌های پارسیان می‌باشد. در گذشته سکه‌های پارسیان به صورت دایره شکل و مشابه سکه بانکی تولید و عرضه می‌شد. اما امروزه این سکه‌ها اغلب به صورت پنج ضلعی، بیضی، شش ضلعی و مستطیل به فروش می‌رسند. (در حال حاضر ضرب سکه‌های پارسیان به صورت دایره شکل، به دلیل اشتباه گرفته شدن با سکه‌های بانکی، ممنوع است.)
- یکی از مهم ترین تفاوت های سکه پارسیان با سکه های بهار آزادی، این است که مانند سکه ها حباب ندارد و قیمت آنها تنها بر اساس قیمت روز طلا و وزنشان محاسبه میشود. اما به دلیل اینکه وزن آنها پایین است، معمولا برای سرمایه گذاری استفاده نمیشود و بیشتر برای هدیه دادن از این نوع سکه ها استفاده میشود.
حباب سکه چیست و چطور آن را تشخیص دهیم؟
حباب سکه در واقع همان اختلاف قیمتی است که قیمت روز سکه با ارزش واقعی آن دارد. حباب سکه به دلیل تفاوت عرضه و تقاضا در بازار ایجاد می شود. زمانی که تقاضای بازار بیشتر از میزان عرضه آن شود، میزان سکه در بازار کاهش پیدا میکند و این موضوع باعث میشود تا حباب سکه افزایش یابد و بالعکس زمانی که میزان تقاضا کم میشود، حباب سکه هم کاهش پیدا میکند. در ادامه در یک ویدئو آقای رضوی، مدیریت مجموعه کیان گالری، نحوه محاسبه حباب سکه را توضیح داده اند. هم چنین در این ویدئو پیشنهاد می شود در صورتی که قصد خرید سکه برای سرمایه گذاری را دارید، سعی کنید زمانی سکه را خریداری کنید که بازار در تعادل است تا میزان حباب سکه به حداقل آن رسیده باشد.
اگر علاقه مند به سرمایه گذاری از طریق طلا هستید، مقاله 5 روش سرمایه گذاری با طلا را نیز مطالعه کنید.
راهنمای خرید سکه:
1- مهم ترین نکته هنگام خرید سکه که می بایست به آن توجه کرد و پیش تر به آن اشاره کردیم، توجه به حباب سکه در لحظه خرید است. معمولا در زمان هایی که معاملات در بازار زیاد است و روند بازار صعودی است، حباب سکه بیشتر است.
2- هنگام خرید سکه به سال ضرب سکه توجه کنید. سال ضرب سکه بر روی قیمت سکه طرح جدید تاثیرگذار است. بالاترین قیمت سکه مروبط به سال ضرب 86 است.
3- سکه وکیوم دار بخرید. وکیوم در قیمت سکه طلا تاثیری ندارد. اما هولوگرام موجود بر روی وکیوم باعث می شود که اطمینان بیشتری از اصل بودن سکه طلا داشته باشید. هرچند بهتر است که پیش از خرید سکه، از یک فرد معتبر و مطمئن در مورد اصل بودن سکه اطمینان حاصل کنید. زیرا ممکن است سکه دارای وکیوم و حتی هولوگرام باشد، اما هولگرام و سکه تقلبی باشند.